Glutensiz Beslenme Nedir ve Kimler Glutensiz Beslenmelidir?
04-03-2024
17:37
Glutensiz beslenme, gluten ile ilişkilendirilen bazı hastalıkların tedavilerinde kullanılmaya başlanmış ve artan farkındalık ile glutensiz beslenmenin ne olduğu ve kimlerin uygulaması gereken bir beslenme rutini oldugu merak konusu olmuştur.
Glutensiz Beslenme Nedir?
Glutensiz beslenme, sindirimi mide ve bağırsak kanalında gerçekleşen buğday arpa ve çavdar gibi tahıl gruplarında bazılarının içinde bulunduğu, depo proteini olarak da bilinen gluten maddesinin diyetlerinden çıkarılmasını ifade eden bir beslenme çeşididir. Glutensiz beslenmede, gluten ile ilişkilendirilen hastalığa sahip bireyin, hastalığı kontrol altına alınarak kaliteli bir yaşam sürmesi hedeflenmektedir. Glutensiz beslenme, zayıflamak için kullanılan bir diyet çeşidi değil hastalık tedavilerinde kullanılan bir beslenme türüdür.
Hangi Besinlerde Gluten Bulunmaktadır?
Gluten gıda sektöründe kıvam, yumuşaklık ve esneklik kazandırıyor olması sebebi ile sıkça kullanılır. Günlük hayatta tüketilen bir çok gıdanın içerisinde de gluten bulunmaktadır. Gluten içeren besinleri sıralayacak olursak:
Ekmek, simit, pide, poğaça ve lavaş gibi hamur ürünleri
Makarna,kuskus,bulgur,çorba ve hububat grubu
Pasta, kek, börek ve hamur işi türleri
Malt içeren yiyecek ve içecekler
İrmik ve şekerlemeler
Gıda nişastası bulunan işlenmiş gıdalar
Salata sosları, soslu kuruyemişler
İşlenmiş gıdaların çoğunda gluten bulunmaktadır. Gluten hassasiyeti olan bireylerin özellikle paket gıdalar tüketirken buna dikkat etmesi gerekmektedir.
Glutensiz Beslenme Kimler İçin Uygundur?
Bazı bireylerde gluten, midede sindirilmeyerek ince bağırsağa kadar gidebilir ve verdiği hasarlardan dolayı ince bağırsağın sindirim yüzeyini küçültebilir. Glutenden kaynaklanan bu durum Çölyak Hastalığı olarak bilinmektedir. Bazı çölyak olarak adlandırılmayan bireylerde ise gluten duyarlılığı ile karşılaşılmıştır. Bunun yanında glutenin zararlı etken olduğu hastalıklardan bir diğeri de buğday alerjisidir. Buğday alerjisinde tepkiler digerlerinden daha hızlı gelişir. Gluten vücuda alındıktan hemen sonra kızarıklık nefes darlığı çarpıntı gibi alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.
Bu tür belirtiler gluten hassasiyeti ya da glutene bağlı hastalıkları olan kişilerde görülmektedir. Gluten sindirimi zor olan bir protein grubu da olsa bu tarz bir genetik yatkınlığı olmayan kişiler mide asidi yardımı ile gluteni sindirebilir.
Glutensiz beslenme çölyak olarak bilinen hastalığın yanı sıra gluten duyarlılığı ve buğday alerjisi olan kişiler için bir tedavi biçimi olarak bilinmektedir. Glutensiz beslenme ile gluten tüketiminden dolayı şikayetleri bulunan hastaların belirtilerini kontrol altına almak ve hayat kalitelerini artırmak hedeflenir.
Glutensiz Beslenme Nasıl Yapılır?
Gluten günlük hayatta sık tüketilen bir ürün olduğu için rutinden çıkarılması zor bir ürün olarak görülebilir. Sağlıklı bir diyet programı ile öğünlerden gluteni çıkarabilirsiniz. Bol lifli doğal sebze ve meyveler, tavuk balık ve et çeşitleri, kuru baklagiller, yumurta, peynir ve süt gibi besleyici hayvansal gıdalar ile hazırlayacağınız glutensiz beslenme diyeti ile öğünlerinizi planlayabilirsiniz.
Öğünlerin yanı sıra ara öğünlerde ve çay kahve keyiflerinde paket gıdalardan uzak durmak zorlayıcı olabilir. Bu durumda hem kahvaltılarınızı renklendirecek glutensiz granola çeşitlerine hem de keyif saatlerinize eşlik edecek glutensiz atıştırmalıklarımıza göz atabilirsiniz.